Thomas De Quincey - Η δολοφονία ως μία εκ των καλών τεχνών

[...] Η ιδέα πως ο φόνος μπορεί να εξεταστεί από την αισθητική άποψη και σύμφωνα με τους κανόνες μάλιστα που διέπουν ένα έργο τέχνης, με το να εφτελίζει και να συμφύρει δύο τάξεις νοημάτων απολύτως αντίθετες μεταξύ τους, μοιάζει όντως κωμική και παρακινεί το γέλιο. [...]

[...] Αυτό το πνευματικό περιεχόμενο εξέφραζε με την υλικότητά της η τέχνη χωρίς ποτέ προηγουμένως να λογιστεί ως αυτοτέλεια μήτε να επιβάλει την ομορφιά της ως κάτιτι αυτόνομο εν σχέσει προς το καλό και το αληθές. Αντίθετα, υπήρχε μέσο λειτουργικό ενός και μόνου ουσιοποιού σκοπού, από τον οποίο αντλούσε τη σημασία της. [...]

[...] Καθώς τώρα ο φόνος, σαν έκφραση του κακού, αποτελεί και δική μας δυνατότητα, είτε τον διαπράξουμε είτε όχι, μας κάνει να αισθανόμαστε μιαν ανεξήγητη ενοχή που συνεπάγεται την ψυχική οδύνη και τον βασανισμό της συνείδησης. [...]

[...] Ακριβώς η ίδια μεταχείριση ταιριάζει και στους φόνους. Έπειτα από την πρώτη έκφραση λύπης για όσους χάθηκαν και εν πάση περιπτώσει, αφού τα προσωπικά συμφέροντα κατευναστούν με τον καιρό, αναπόφευκτα τα σκηνικά χαρακτηριστικά (όσα από την αισθητική άποψη μπορούν ν' αποκληθούν συγκριτικά πλεονεκτήματα) των διαφόρων ανθρωποκτονιών ανασκοπούνται και αξιολογούνται. [...]

[...] Αλλ' ευθύς μόλις ελήφθηκε η προκαταρκτική αυτή προφύλαξη, άπαξ κι είχε εξασφαλιστεί το προκάλυμμα εκείνο προς τα μάτια του κοινού, γινόταν ακόμη επιτακτικότερη ανάγκη να μη χαθεί ούτε λεπτό περισσότερο, λογω καθυστέρησης, απ' όσο προηγουμένως τίποτε δεν είχε αφεθεί στην τύχη λόγω βιασύνης. [...]

[...] Ο άγνωστος ανθρωποκτόνος και η Μαίρη αγγίζουν με τα χείλη τους την πόρτα, αφουγγραζόμενοι, ανασαίνοντας βαθιά· όμως κατά καλή τύχη βρίσκεται καθένας στην εκατέρα πλευρά της πόρτας· και η παραμικρή ένδειξη πως η πόρτα ξεμανταλώνεται ή ξεκλειδώνεται, θα την έκανε να εκτιναχθεί για πάντα μέσα στο άσυλο του καθολικού σκότους. [...]

[...] ώστε, μετά την εκτέλεσή τους, τα σώματα εκτέθηκαν κατ' ιδίαν από τους ιατρούς του Νοσοκομείου του Μάντσεστερ ως αντικείμενα γλυπτικού ενδιαφέροντος. [...]

[...] Εδώ λοιπόν έγκειται μία απ' τις πολλές περιστάσεις κατά τις οποίες όχι μόνο συγχωρείται της διάνοιας να υποτάσει τα μάτια αλλά της συγχωρείται ανενδοίαστα και να σβήνει, σαν να λέγαμε, το φως των ματιών, καθότι ο άνθρωπος όχι μόνο εμπιστεύεται τη μαρτυρία της διάνοιας σ' αντίθεση μ'εκείνη που παρέχουνε τα μάτια, αλλά και (πράγμα τερατώδες) δεν έχει επίγνωση ο ανόητος πως την ίδια μαρτυρία του προσέφεραν τα μάτια. Δεν ξέρει ότι όντως είδε (ούτε συνεπώς επί πόσο χρόνο η συνείδησή του δεν έβλεπε) αυτό που βλέπει κάθε μέρα της ζωής του. [...]

[...] θα γνωρίζει πως κάποια στιγμή η αίσθηση της απόλυτης αυτής αναστολής και άρσης όλων των καθημερινών μελημάτων της ζωής δεν υπήρξε τόσο πλήρης και τόσο παθητική όσο κατά τη στιγμή που αίρεται η αναστολή και ξάφνου ξαναρχίζουν οι ανθρώπινες δοσοληψίες. [...]

[...] Ουδέποτε, στα χρονικά της Χριστιανοσύνης όλης, εμπήκε σ' ενέργεια τέτοια πράξη από ένα μοναχικό και μονωμένο άτομο, οπλισμένο με τόση αποτρόπαιη εξουσία πάνω στις καρδιές των ανθρώπων, όπως η εξολοθρευτική δολοφονία με την οποία, το χειμώνα του 1812, ο Ιωάννης Ουίλλιαμς, εντός μιας ώρας, απερήμωσε δύο σπίτια, ξεκλήρισε ούτε λίγο ούτε πολύ δύο ακέραια νοικοκυριά κι επέβαλε την υπεροχή του απέναντι σ' όλα τα τέκνα του Κάιν. [...] (οπισθόφυλλο)